Copa do Mundo

Nu het wereldkampioenschap achter de rug is, is er ook een vacuüm in mijn dagelijkse vrije tijd besteding ontstaan. ’s Avonds niet meer voor de tv hangen of de onuitputtelijke bron internet afstruinen naar interessante artikelen. Zoals een groot voetballer van weleer al eens betoogde heeft elk nadeel ook zo z’n voordeel, want nu moet ik mijn tijd met andere dingen verdoen, zoals het bijwerken van mijn blog.

Brazilië stond altijd al hoog op mijn lijstje met potentiële landen om stage te gaan lopen, maar dat alles zo in te plannen viel dat ik ten tijde van de Copa do Mundo in het gastland kon verblijven maakte het met stip mijn voorkeur. Als ergens ter wereld een WK intens beleefd zal worden, dan is het dat wel in het grootste voetballand van de wereld. De weken voorafgaand aan het evenement werd dit als maar meer bevestigd. Het kantoor was verfraaid met groen en gele slingers, met op twee bureaus een vleugje oranje tint. In de koffiecorner, op het toilet, tijdens de lunch, op het kantoor zelf; overal vormde het nakende toernooi het gesprek van de dag. Naarmate het dichterbij kwam ebde de onvrede over de FIFA langzamerhand weg en werd het verdreven door enthousiasme. De onvrede en stakingen waren te begrijpen, de rellen wat minder. De overheid had bij de aanstelling beloofd dat de 14 miljard dollar ook ten goede zou komen voor de lokale bevolking. Veel geld werd er inderdaad uitgegeven. Meer dan geschat zelfs, maar de beloofde infrastructuur liet op zich wachten. De grap dat het wachten voor de spoorbomen niet lang hoeft te duren, want het spoor ligt er immers al ging hier dan ook niet op. Het geld daarentegen wel en vooral de FIFA zou gaan profiteren van de opbrengsten. De wens om door het hele land verspreid een stadion te hebben resulteerde in een ridicule aanbouw van een stadion in de amazone. Leuk en aardig, maar na het WK zal het lastig worden het stadion weer te vullen, anders dan met regen.

Vooraf had ik uiteraard al gekeken of de wedstrijden van Nederland en Brazilië op gunstige dagen en tijdstippen vielen opdat ik in ieder geval van deze wedstrijden niets hoefde te missen. De zorg dat ik iets van Nederland moest missen was wat groter want ik ging er vanuit dat in ieder geval de Braziliaanse wedstrijden wel ergens in de bedrijfskantine of het recreatiehok getoond zouden worden. Niets bleek minder waar aangezien we als instituut van de overheid niet toegelaten werden ’s middags te werken. Dat we niet de enige instantie waren waar op de wedstrijddag het werk op z’n gat lag, bleek wel uit de grotere filevorming op de terugweg. Heel vervelend allemaal, maar zo kon ik in ieder geval wel de wedstrijden kijken.

Thuis was het ongewoon druk en het mooie weer, de tijd die we te doden hadden en de al omgebrachte runderen noopte ons tot het organiseren van een churrasco. Het vlees was zoals gebruikelijk weer uitstekend, het bier, ook zoals gebruikelijk, iets minder maar ijskoud wel prima te drinken. De volle pens en de gevloeide cervejas en caipirinha’s werkten de afterdinnerdip net zo aardig in de hand als de scheidsrechter de Brazilianen later op de middag zou doen. Dat de penalty wel heel gemakkelijk gegeven werd, er bij de afgekeurde goal van Kroatië bijzonder weinig aan de was en dat het spel ondermaats was, waren ze wel met me eens. Het kon ze echter vrij weinig deren en nog minder kon het de pret drukken. De verwachting dat de beker toch zeker hier zou blijven werd des te meer aangewakkerd door de overwinning.

De volgende dag zou ik minder wakker worden doordat ik mijn slaap m’n telefoon op de grond had gewerkt en het belangrijkste contact die deze herbergt tijdelijk verloor. De disconnectie met de batterij had ervoor gezorgd dat de wekker niet afging en mijn slaap pas om 9 uur uitgeroest was. Dit vormde wel de mogelijkheid om de locale lijnbus te mogen ervaren. Voor slechts 3 Reais kon ik het station betreden een bus naar wens uitzoeken. Ik verwachte lijn 3.19 in de buurt van de halte 3.20 te kunnen vinden, maar kwam bedrogen uit. Na een poos wachten maar eens in mijn beste Portugees aan een man gevraagd of hij wist hoe laat de bus zou vertrekken. Een antwoord bleef hij niet schuldig, maar veel wijzer werd ik er niet van. Het leek er op neer te komen dat hij het ook niet wist en de bus vanzelf wel langs zou komen. Dit bleek ook het geval en zo kwam ik half elf op het werk aan.

Dat vandaag het Nederlands elftal aan zou treden kon niemand ontgaan, want niet alleen waren Richard en ik in het Oranje gehuld, maar betogen ook enkele collega’s hun steun voor Nederland met oranje kledij. De dag ervoor had een collega ons al verteld dat we de wedstrijd wel in het recreatiegebouw konden gaan kijken, zolang het afdelingshoofd Thebano er maar geen problemen mee ondervond. Dit bleek zeker niet het geval en hij bood ons zelfs aan thuis te brengen zodat we niet gedurende de tweede helft in de bus hoefden te zitten. Hij had echter ook niet kunnen bevroeden hoeveel plezier hij ons hier uiteindelijk mee zou doen. Vooraf werden Richard en ik uiteraard gepeild over de kansen van Nederland op het WK. De conclusie was zoals die van velen: met slechts 7 spelers met WK-ervaring en een verdedigingslinie gemetseld van ene Ronbeton, spelend bij de Engelse subtopper Aston Villa, en voorts alleen eredivisiespelers zou ons aanvallende supertrio, inmiddels ook alweer dertigers, toch te weinig kunnen compenseren om hoge ogen te kunnen gooien. Of ze zouden al uit de trukendoos van Louis moeten komen. Groepsfase overleven zou mooi zijn, maar dat Chili beter zou zijn in de Zuid-Amerikaanse omstandigheden zou niet heel gek zijn. Hier konden ze zich wel in vinden, want zelf kenden ze bijzonder weinig spelers van de populaire Panini figurines in het stickerboek.

Het begin van de wedstrijd verliep zoals verwacht; Spanje had balbezit en werd met enkele splijtende passes gevaarlijk voor de goal. Sneijder had nog een enorme kans gemist en nadat Xabi Alonso de Spanjaarden terecht maar met een onterechte penalty op voorsprong had gezet, hadden wij wel vrede met een 1-0 ruststand. We hadden echter buiten de weergaloze goal van Van Persie gerekend en konden zo gedurende de rust wat zorgelozer een balletje trappen. Dat het uiteindelijk 5-1 zou worden had niemand durven dromen en iedereen deelde in ongeloof. Deze wedstrijd zou de gemoederen nog wel even bezig houden en maandagochtend ging het in de koffiecorner dan ook alleen maar over de historische wedstrijd en de enige finale die nu nog mogelijk was: Nederland-Brazilië. Ze gunden Nederland het allerbeste om tot in de finale te reiken, want de Laranja Mecanica uit de jaren zeventig heeft nog steeds z’n faam in Brazilië. Hoezeer ze ons ook een finaleplaats gunnen, winnen zouden we niet van de Brazilianen. Al was het alleen maar om de wrokgevoelens van 4 jaar terug weg te kunnen spoelen, waar een zeker lijkende halve finale door de kopgoal van Sneijder onmogelijk werd gemaakt.

Vrijdags had ik mijn ene Spaanse huisgenoot al triomfantelijk onder ogen kunnen zien en maandag was het de beurt aan de andere. Hij was in Salvador geweest om de wedstrijd in het stadion te bekijken. Vooraf had ik hem al gezegd dat hij niet te hard moest huilen en ze nog kansen genoeg kregen tegen Chili. Dit had hij toen nog lacherig afgedaan, door te zeggen dat we wel een kansje hadden tegen hun. Lachen deed hij nu allerminst en hij wist ook niet wat er met Spanje aan de hand was. Ik moest er maar van genieten, zoals hij had dat al in 2010 had gedaan. Inmiddels dacht ik hem als genoeg gepest te hebben, met een greep uit de overdaad aan memes die voorbij gekomen waren, maar de Brazilianen waren nog niet klaar. Hun pesterige humor kon nog wel even stand houden. Elke begroeting met hem werd voorafgegaan door ‘Holland’ te roepen gevolgd door de uitslag. Dat het toetje in het restaurant dan ook nog eens sinasappels waren, hier net als in Engels vernoemd naar de kleur was al helemaal vermakelijk.

Voor de vorige wedstrijd had ik een ‘officiële’ replica van het Braziliaanse tricot aangeschaft en kon op de tweede wedstrijddag van Brazilië op mijn beurt de collega’s verblijden met mijn verschijning. De wedstrijd zelf weer thuis gekeken, ditmaal voorafgegaan door hotdogs. De alcoholische consumpties moesten ditmaal beperkt blijven, want ’s avonds mochten we zelf weer voetballen. De vakantie zat er aan te komen en het was rustig op de velden dus konden ditmaal twee uur lang spelen. De volgende dag zou Nederland weer spelen en ditmaal viel het samen het ‘festa junina’ van onze afdeling. Een volksfeest wat elk jaar in juni, meerdere keren, gevierd wordt. Het gaat gepaard met typerende muziek, dansen en eten. Veel eten, waarbij de zoetigheden weer niet ontbraken. Waar we de vorige wedstrijd nog met een handvol enthousiastelingen de wedstrijd van Nederland hadden gekeken, konden we deze nu met de gehele afdeling bekijken. Amper bijgekomen van de openingsgoal van Robben, maakte Australië een wereldgoal tegen. Blij toe dat de 2-1 voorsprong van Australië niet heel lang stand hield en de kangaroe dansjes beperkt bleven.

De volgende wedstrijden zouden een veel intensere beleving kennen. Ik had namelijk tickets voor de wedstrijd van Nederland-Chili in Sao Paulo weten te bemachtigen en het toeval wou dat de wedstrijd van Brazilië na afloop gespeeld zou worden. En als je dan toch in de grootste stad op het zuidelijk halfrond bent, kun je net zo goed een plekje opzoeken waar je de wedstrijd niet alleen hoeft te bekijken. De wedstrijden werden op maandag gespeeld en Thebano deed gelukkig wederom niet heel moeilijk over onze mededeling maandag afwezig te zullen zijn.

Om een uur zou de eerste wedstrijd beginnen dus kwart voor acht zouden we de lijnbus richting de terminal van Campinas nemen. Bij de halte stonden ook mensen op hun werkbus te wachten en op het moment dat deze mensen opgepikt werden scheurde onze bus ook voorbij. Waar we in Nederland gewend zijn dat de buschauffeur z’n best doet om ervan overtuigd te zijn dat hij niemand vergeet, doen ze hier hun best om zo snel mogelijk hun ronde af te maken en is het aan de passagier om duidelijk genoeg te maken dat hij mee wil. Over een kwartier weer een kans en dit keer hadden we meer succes. Bij de conducteur konden we een kaartje kopen en met een uur waren we op de terminal. Erop gokken dat we geen plaats hoefden te reserveren voor de tourbus naar Sao Paulo bleek goed uit te pakken, want er was plek zat en anders hadden we deze bus waarschijnlijk gemist. Voor omgerekend minder dan een tientje werden we 5 kwartier later op het centrale busstation van Sao Paulo afgezet. De metrolijn vinden was snel gedaan, maar welke lijn we precies moesten hebben en welke kant op was nauwelijks vindbaar. Toen we uiteindelijk, na als makke schapen de kudde voetbalvolk te hebben gevolgd, een metrokaart hadden gevonden, werden we weer verrast door de vriendelijke en behulpzaamheid alhier. Een vrij goed op zichzelf passende negerin maakte al ratelend in het Portugees duidelijk dat we inderdaad de metro moesten pakken waar we voor stonden en ergens over moesten stappen. Het eerste gedeelte moest ze dezelfde kant op en wist ze ons aan te wijzen wat de volgende lijn moest zijn. Dit zou niet de laatste lijn zijn waar we in terecht zouden komen, want eenmaal bij het Itaquera station vormde zich een grote sliert richting het stadion. Het nieuwe onderkomen van Corinthians was met enige moeite uit de grond gestampt, maar had wel een fraaie aanblik. Vergelijkbaar met stadion Galgenwaard, maar in tegenstelling tot het stadion in Utrecht was de onderste ring wel gesloten waardoor de sfeer goed bleef hangen, maar het geheel toch een open aanblik had.

Voordat we het stadion konden betreden moesten we echter eerst verscheidene FIFA checkpoints weten te overbruggen. Eerst om te checken dat we geen alcoholische versnaperingen of andere niet gedoogde voorwerpen meebrachten en vervolgens om er zeker van te zijn dat we geen alcoholische versnaperingen of andere niet gedoogde voorwerpen meebrachten. Ditmaal geverifieerd met een bagage scanner. Richard moest zijn geliefde toeter na een laatste zucht deponeren in de kliko en er werd ons verzocht deze te laten vergezellen met de blikjes Brahma, de biersponsor van het WK, of vooral die van de FIFA. Wij gooiden ze liever leeg weg en dit ogenblik verschaftte ons tijd om in plaats van als attractie op de foto gezet te worden, nu met mensen naar onze voorkeur op de foto te gaan.

Op de weg naar het stadion konden we ons niet aan de indruk onttrekken dat we beduidend in de minderheid waren, maar toen hadden we nog de ijdele hoop gehad dat de oranje supporters in de oranjeoptocht mee liepen. In het stadion vormden wij echter een oranje boei in een geel/rode zee. Naast ons vormde zich wel een oranjevak, maar ondanks ons lachwekkende pogingen om de hup-holland-hup er in te krijgen, bleven de Chilenen eenvoudig de overhand houden met hun liederen. Pogingen van supporters elders om de wave rond te laten gaan werd dan ook hardnekkig halt gehouden door het rode vak aan de overkant. De rode zee kon immers de sfeer er zelf wel met een orkaan van geluid in krijgen en had daar geen wave voor nodig. Tijdens de volksliederen was het niet anders en stak ons geschiedkundig aardige, maar weinig imponerende volkslied schril af bij het strijdlustige lied van Chili. Het op TV al indrukwekkende volkslied werd uitbundig meegezongen en bereikte zijn apotheose toen de muziek stopte en een bombastisch a capella overweldigend door ging en dusdanig indruk maakte dat de haren op mijn armen overeind gingen staan.

De rollen op het veld waren echter omgedraaid en maakten wij de dienst uit. Depay had al laten zien een neusje voor de goal te hebben en het was dan ook opzienbarender dat hij Robben bij wist te houden toen hij voor de tweede maal het net liet bollen in goal voor onze neus. De Brazilianen en Chilenen voor ons maakten zich ondertussen allang niet meer druk om de wedstrijd, maar meer om het uitvogelen van de afkomst van het vrouwelijk schoon dat pal naast ons de trap afdaalde dan wel besteeg om ze zo hartstochtelijk aan te kunnen moedigen.

Na afloop konden we toch voldaan als groepswinnaar, wie had dat gedacht, weer aansluiten bij de stoet richting de metro. Uiteraard een weer aantal keren met alle plezier opgehouden om op de foto te gaan, maar nu zelfs voor een tweetal interviews voor tv. Een voor TV Brasil en een voor de Japanse tv van Sao Paulo. Wat we van de wedstrijd en het stadion vonden. De wedstrijd zelf was wat minder attractief dan vooraf gehoopt, maar de defensie was ditmaal zekerder dan voorheen wat ook bleek uit de eerste clean sheet van Nederland. Het stadion was fraai en zaten op een aardige plek onder het stuk tribune dat na afloop vele malen sneller weer afgebroken zou worden dan dat het opgebouwd was en de favelas weer onthulde. Enig minpuntje was de doorstroming van de rij voor de toiletten. De woekerprijzen ten spijt, ook dit bier moest er weer uit en dat honderden dat tegelijk moeten doen had wellicht voorzien kunnen worden. De voorzieningen bleken er ook wel degelijk te zijn maar door de matige aanwijzingen wisten hier maar weinigen van af. De oranje generaal (die ene met de beker, die naderhand de aanvoerdersband van Van Persie zou krijgen) wist het blijkbaar wel te vinden en mocht met een aantal mede oranje aanhangers op de foto. Ik besloot om hem maar niet te vermoeien met een verzoek om met hem op de foto te gaan en hem maar kort aan te spreken op zijn beroemdheid. Zelf zei hij er geen erg in te hebben dat hij elke wedstrijd op tv komt, want daar keek hij eigenlijk niet naar, maar dit leek mij meer valse bescheidenheid dan naïviteit.

We hadden al van wat wijken gehoord waar het voetbal kijken wel aangenaam zou moeten zijn en waren van plan om naar Vila Mariana te gaan, maar wisten nog niet hoe. In de metro hoorden we een Braziliaan goed Engels spreken en grepen deze spaarzame mogelijkheid aan om hem te vragen hoe we daar het beste konden komen of dat hij misschien een beter alternatief had. Hij bleek ook van Campinas te zijn en had zich ontfermd over twee Amerikanen die een ticket voor de wedstrijd gewonnen hadden. Vila Madalena was hun bestemming en uiteraard konden wij hun wel vergezellen. Met gedachte minuten van de wedstrijd te moeten missen spoedden we ons enigszins gehaast een weg naar de wijk. Het verkeer lag ons geen strobreed in de weg en niets leek er op te duiden dat dit het handelscentrum van Brazilië was. Al snel werd duidelijk waar de mensen zich allemaal ophielden. De wedstrijd begon een uur later dan gedacht, maar dat nam niet weg dat alle kroegen in de hoofdstraat al nagenoeg vol zaten of een absurd instaptarief durfden te vragen. Nadat we ons weer een weg teruggebaand hadden kwamen we uiteindelijk bij ‘Garaga da Copa’ uit waar we voor 5 euro naar binnen mochten. Het stelde niet al te veel voor; het was een met doeken overspannen brede steeg, maar de sfeer was er niet minder om. Enkele Chilenen hadden de weg ook gevonden en konden inmiddels, toen na de 4-1 overwinning duidelijk was geworden dat ze tegen Brazilië mochten, ook weer lachen. Na afloop werden de niet al te grote tv’s uitgeschakeld en werd het vermaak vervangen door samba door de speakers te laten schallen. Ondanks verwoedde pogingen werd mij toch weer vermaand naar het ritme van de muziek te luisteren alvorens me te bewegen. Toch vielen we als gringo’s, de geuzennaam voor buitenlanders, wel in de smaak want vrijwel iedereen wilde wel een foto met ons en werd ik verzocht om met een meisje te zoenen. Ze had niet mijn voorkeur, maar ging mee in de feestvreugde en ze had toch ook wel haar best gedaan wat van haar sambakunsten over te brengen. Dat ook Thierry Henry zich onder ons verschanste hadden we niet verwacht, maar hoewel hij zelf niet door leek te hebben hoezeer hij er op leek speelde hij graag mee en weigerde een foto uiteraard niet. Het was een goede opmaat alvorens we ons het echte feestgedruis voegden op hoofdstraat.

Het vorige volksfeest waar we de wedstrijd woensdag hadden gekeken viel in het niet bij wat er zich hier afspeelde. Iedereen liep zingend, swingend, dansend, muziek makend of alles van dat over straat en iedereen leek de heibel die de FIFA met zich mee had gebracht te zijn vergeten. Het was dusdanig goed toeven dat we de laatste bus naar huis, die volgens onze informatie kwart voor negen ging, nog niet wilden nemen. We hadden al van het systeem gehoord dat je voor 15 Reais met medestudenten mee kon liften terug naar Campinas, maar hadden geen weet van de werking. Vriendelijk dat hij was wilde Lucas, onze Braziliaanse gids uit Campinas, ons hier wel mee helpen en wist voor ons een rit omstreeks 10 uur naar huis te regelen. Hijzelf ging eerder weg en ietwat achterdochtig stonden we te wachten maar de ervaring leerde ons dat ze niet heel punctueel hier. Na anderhalf uur werden we voor de deur afgezet en hadden zo een snellere en goedkopere weg terug.

Op zaterdag zou Brazilië weer spelen en dit leek mij dan ook een uitgelezen mogelijkheid om weer naar Vila Madalena te gaan. Edwin, een oud klasgenoot van de middelbare school, hield zich rond die tijd ook op in Sao Paulo en had via facebook met hem afgesproken. Inmiddels bekend met de weg ernaartoe begaf ik me al snel op het afgesproken metrostation, maar ondanks dat ik zijn sms wel kon ontvangen, was het onmogelijk om hem te bereiken. Alvorens je een nummer wilt bereiken moet je eerst de landcode, dan twee nummers voor de provider waarvan je het netwerk wenst te gebruiken, gevolgd door het netnummer van de staat waarop de simkaart die je wilt bereiken geregistreerd staat en uiteindelijk het daadwerkelijke nummer. Maar dat moet je maar net weten. Gelukkig is het gemakkelijk vrienden maken in Brazilië en hoefde ik de wedstrijd niet alleen te zien. Hierbij hielp het wel dat mijn Portugese woordenschat onderhand al wat verder reikte dan: Hallo, alles goed? De jonge gasten waren vriendelijk, maar spraken geen woord Engels. Na de zenuwslopende verlenging en de winnend afgesloten penalty reeks waren ze aardig losgekomen en wilden uiteraard weer met me op de foto. Ik kon ze echter niet zover krijgen met me mee te gaan naar Vila Madalena en was dus weer op mezelf aangewezen. Onderweg naar de metro kreeg raakte ik aan de praat met een vrouw die dienaar van de kerk was en na haar bezoekje in Nederland zelfs wat woordjes Nederlands sprak. Een warme alleraardigste vrouw, maar gezegend voor mijn toekomst kon niet ver helpen dat ik niet lang daarna met geen mogelijkheid Vila Madalena terug wist te vinden. God zegene de greep was ik op hetzelfde metrostation als maandag uitgestapt, maar zag weinig punten van herkenning. Rondvraag leverde steeds een advies op om de metro weer in te stappen naar een volgend station. Maar maandag hadden we het vanaf hier ook nog weten te vinden. Na een tijdlang ronddolen had ik inmiddels de andere wedstrijd, tussen Colombia en Uruguay gemist, en vond ik het ook wel welletjes geweest. De bonnefooi deed het dus niet altijd en iets minder uitgelaten dan gedacht, maar toch voldaan huiswaarts gekeerd om de volgende dag Nederland-Mexico te kunnen zien.

Dit leek eenvoudiger dan het was. De wedstrijd begon om een uur en anders dan tijdens de wedstrijd van Brazilië de dag ervoor waren er nu nauwelijks tot geen voorzieningen geopend om de wedstrijd tegen Mexico te kunnen aanschouwen. Samen met David liep ik naar het restaurant waar we Lucas, de jongen die we maandag hadden ontmoet, en Richard met Patricia zouden ontmoeten. Deze plek was echter meer gesloten dan de Nederlandse defensie maandag was geweest en noopte ons naar de Estacão Barão, de kroeg waar we meermaals gezeten hadden en de champions league finale ook hadden bekeken. Deze bleek ook dicht en toen zelfs het Mexicaanse restaurant nog geen bezoekers duldde besloten we in ieder geval de eerste helft maar in een convienience shop naast het tankstation te gaan bekijken. De anderen hadden ons inmiddels ook gevonden en vonden elkaar later weer in de mening dat na de gezapige eerste helft we de tweede helft beter in een restaurant nabij konden bekijken. Een zond de wedstrijd uit op een groot scherm, maar deze leek toch vooral bestemd als achtergrond voor de gasten die op zondag in al hun rust een lunch kwamen verorberen. Dat de rust met het starten van de tweede helft over was moesten ze dan maar op de koop toenemen. Mexico kwam uit het niets op 1-0, maar zorgde wel dat Nederland eindelijk begon te voetballen. Dit stemde mijn vertrouwen in een goede afloop en in mijn grootspraak vooraf jegens David dat hij goed op Sneijder moest letten vandaag, want hij zou wel scoren. Zoals we in Friesland zeggen houdt de tijd geen pauze en begon nu zelfs te dringen. De wissel van Van Persie leverde wat verongelijkte blikken op. Wat haalde die Louis nu in z’n hoofd, want alhoewel ik beide spelers een warm hart toe draag en het Huntelaar nog meer gun dan Van Persie, leek het mij een uitgemaakte zaak om Van Persie, met zijn geniale ingevingen en beslissende acties vanuit het niets, te laten staan. Waarom niet ik maar Louis de bondscoach is bleek in de laatste minuten van de wedstrijd waarin Huntelaar eerst zijn overzicht liet blijken door de bal niet op goal te koppen, maar in goede hoop terug te leggen zodat een speler van het formaat Sneijder de stand met een verwoestend schot gelijk kon trekken. Later wist Huntelaar het hoofd in het heetst van de strijd koel te houden en eigenhandig een verlenging af te wenden door de penalty feilloos te benutten nadat Robben gretig, maar gegrond, ter aarde was gestort. Het personeel deelde graag mee in onze vreugde en bood ons een speciaal bier van het huis aan. Een aanbieding die zelden afgeslagen wordt.

De eerst volgende wedstrijden zouden weer in het weekend plaatsvinden; die van Brazilië op vrijdag en die van Nederland op zaterdag. Richard en ik hadden afgesproken om dit weekend met Raphael en zijn vriendin door te brengen op Ubatuba, een plaatsje langs de kust met schitterende stranden. Vrijdagmiddag zouden we vroeg vertrekken zodat we de wedstrijd wellicht ergens op een strand zouden kunnen kijken. Wat later vertrokken en de niet compleet uitgestorven weg maakte dat we op een bergweggetje gedoemd waren om achter een vrachtwagen te blijven. De radio-ontvangst liet ook te wensen over en dit alles deed ons weinig van de wedstrijd meekrijgen. Totdat we op een gegeven moment getoeter om ons heen hoorden en we vermoedden dat er wel gescoord moest zijn. Het radiocommentaar dat even later wel gehoor gaf bevestigde dit inderdaad. Op het eerste kwartier na, konden we de rest van de wedstrijd in een wegrestaurant (of eigenlijk een groot uitgevallen garagebox zoals ik die van Vietnam kende, maar dan wel betegeld en gedegen gemeubileerd). Brazilië speelde weer niet groots maar mocht zich in de handen knijpen met de volgende ronde, maar moest het dan wel dulden zonder de geblesseerd uitgevallen Neymar en de dan geschorste Thiago Silva, die tegen de keeper en een domme gele kaart was aangelopen.

De volgende dag mocht Nederland verrassend aantreden in de kwartfinales tegen het nog verrassendere Costa Rica. Het team dat we eerst nog hadden vervloekt, omdat ze door hun training in het Santos stadion ons een bezoek aan het memorabele stadion onthielden. Maar blijkbaar waren zij ook geïnspireerd geraakt door de duizelingwekkende historie die Santos met zich meebracht. Daar waar Heerenveen nog niet heel lang geleden de duizendste goal van de club vierde, staat de teller van Santos inmiddels al op 12.054. Hierbij is vooral het aandeel van halfgod Pelé aanzienlijk te noemen, die in zijn eentje een slordige duizend goals voor zijn rekening nam.

De wedstrijd tegen Costa Rica zouden we graag in een kroeg gaan bekijken, maar planning technisch kwam dat niet heel goed uit, aangezien de voorkeur uitging om in het appartement wat eten te bereiden. Alhoewel er een verlenging en penalty’s aan te pas moesten komen nadat de goalie en het aluminium Nederland wonderwel van een goal hadden afgehouden, waren we het er wel over eens dat dit Costa Rica wel erg weinig in de melk te brokkelen had en we hier nooit van mochten verliezen. Maar ja, met de wetenschap dat Nederland op een WK nog nooit na een verlenging, laat staan penalty’s, was doorgedrongen tot een volgende ronde, maakte een positieve uitkomst allerminst gewis. Uiteraard had Van Gaal hier ook weer een oplossing voor gevonden en bracht tot ieders verbazing Krul in voor Cilissen. Merkwaardig, maar getuige het feit dat Krul er twee pakte en ons naar de volgende ronde hielp, toch weer blijk van uitstekend wisselbeleid van de coach.

Daags na het weekend bleek dat de collega’s weer meegeleefd hadden en eveneens met lichtelijk samengeknepen billen de verrichtingen van beide teams hadden aanschouwd. Ze waren zich ervan bewust dat ze het zonder Neymar en Silva wel erg lastig zouden krijgen Duitsland. De andere aanvallers, de twee superhelden, Hulk en ‘the Invisible man’ Fred, hadden tot nu toe weinig gedaan gekregen. Vooral Fred moest het ontgelden en was vaak het mikpunt van spot. Als drie noemenswaardig punten van de afgelopen wedstrijd werden dan ook genoemd: het uitvallen van Neymar, de schorsing van Thiago Silva en een goede pass van Fred. Ook niet verwonderlijk dat de man met de pornosnor de hoon van het land over zich heen kreeg aangezien hij als schoeisel twee uitgeholde bakstenen droeg. Als ik de plaatjes mag geloven althans.

De andere halve finale ging tussen Nederland en Argentinië. Voor ons de ultieme kans om met het verleden af te rekenen, na eerst Spanje slaags te hebben gegeven, zou nu het land dat ons in ’78 van het de titel afhield er aan moeten geloven. Hierna zou dan Duitsland afgedroogd kunnen worden om zo ook voor ’74 revanche te kunnen nemen. Elke Braziliaan die had vernomen dat wij Nederlanders waren smeekte ons echter om alsjeblieft van die Argentijnen te winnen. Het vertrouwen in eigen kunnen was blijkbaar toch minder dan de angst om te verliezen van de aartsrivaal in de finale. Ze vreesden een ultieme vernedering wanneer Argentinië de beker in hun zo geliefde land zou toe-eigenen. We beloofden hun dat dit wel goed zou komen, aangezien we er op gebrand waren die beker eindelijk eens naar Nederland te brengen. Van die overwinning mochten we wel dromen; ‘keep on dreaming, it’s free’ was het devies. De beker zelf was voorbestemd voor Brazilië en wij waren immers inmiddels wel gewend aan de tweede plek.

Op 9 juli mocht Nederland aantreden tegen Argentinië en laat dit nou net een vrije dag zijn in deelstaat Sao Paulo. Op deze dag wordt herdacht dat Sao Paulo ooit, zonder succes, gevochten heeft voor een eigen constitutie. Neemt niet weg dat ons dit bijzonder goed uitkwam, want aangezien Brazilië de dag ervoor speelde en we die middag vrij hadden, was dit voor Richard en mij de ultieme kans om weer naar Sao Paulo af te reizen om daar het feestgedruis weer van dichtbij mee te maken. De heenweg konden we direct na het werk met collega Helton meerijden en de terugweg konden we met mijn huisgenoot meerijden. De nacht zouden we voor slechts 110 Reais (zo’n 37 euro) doorbrengen in een hostel. Spotgoedkoop aangezien de wedstrijd van Nederland in Sao Paulo gespeeld zou worden en horeca eigenaren niet moeilijk deden om woekerprijzen te hanteren tijdens het WK. Dit bleek ook wel toen we de wedstrijd van Brazilië op Vila Madalena gingen kijken. Mijn ervaring met de bonnefooi waren de vorige keer wat slecht uitgepakt, dus ik had met Yako, een oud bewoner van Republica Polvora en nu woonachtig in Sao Paulo, afgesproken. We zouden elkaar ontmoeten in een restaurant op de hoek van de twee drukste straten van de wijk, maar de entree bleek een wat te hoge drempel te hebben. Ze vroegen maar liefst 80 Reais om naar binnen te kunnen en waar je gebruikelijk voor deze prijs de drank inbegrepen hebt, was dit enkel en alleen de prijs om binnen te mogen komen. Sterker nog er waren niet eens meer tafels beschikbaar, dus het was er nog druk ook. Vanaf de straat kon je echter naar hetzelfde scherm kijken, hoefde je niets te betalen en kon je goedkoper bier drinken. Daar hadden we er al een paar van uit moeten delen, maar we hadden nog voldoende over om de wedstrijd dragelijk te maken naar we dachten.

De haat jegens Argentinië schalde inmiddels over de straten toen een lied over het dispuut over wie nou de beste voetballer ooit is aangehaald werd. Mil gols, mil gols, mil gols mil gols mil goools! Só Pelé, só Pelé, só Pelé! Maradona cheirador! Wat er op neerkwam dat uiteraard Pelé de beste was in de ogen van de Brazilianen, want hij was toch de enige die de barrière van duizend goals had kunnen doorbreken en het was toch Maradona die alleen maar aan het snuiven was. Naast dit lied was het ‘sou brasileiro, com muito orgulho, com muito armor’ (ik ben Braziliaan, met veel trots en veel liefde), ironisch genoeg het protest lied tegen het WK, een veelgehoord lied. De liederen werden onderbroken door het hartstochtelijk meegezongen volkslied, maar gingen daarna onverminderd voort.

De start van Brazilië was nog voortvarend, maar daarna liep de wedstrijd uit op een debacle. Kort na de 1-0 werden de liederen al snel weer aangehaald om de sfeer erin te houden, maar na de 2-0 werd het toch wat stiller. Tot na de 3-0 van Duitsland het ongeloof plaats maakte voor berusting en er weer als vanouds gezongen en gedanst werd. Mijn ongeloof werd als maar meer aangewakkerd, enerzijds door het gemak waarmee Duitsland wist te scoren, was Brazilië dan echt niets zonder Neymar en Thiago Silva? Maar anderzijds vooral door het plezier wat de mensen op straat nog op konden brengen. Na een dergelijke afslachting zou in Nederland iedereen snel afdruipen en zou eenieder een hoekje voor zichzelf zoeken om uit te huilen. Hier niets van dat. Zoveel vermaak nog en dat terwijl de verwachtingen zo hoog gespannen waren. Blijkbaar kunnen ze de verwachtingen eenvoudig zo hoog stellen als ze zo gemakkelijk met teleurstellingen om kunnen gaan of ze helemaal niet kennen. Het leven is een feest en daar kan voetbal aan bijdragen, maar een negatief resultaat mag hier geen invloed op hebben.

Geen Brazilië in de finale, dus dan maar hopen op een confrontatie met onze oosterburen in de eindstrijd. We gingen de wedstrijd bekijken op het FIFA fan square en op de weg hierheen bleek weer dat de Brazilianen duidelijk op onze hand waren en werd ons weer met klem verzocht de Argentijnen in te maken met het liefst 8-1. Dat het WK zijn vesting ook in Sao Paulo had genomen bleek toen de bovenste etage van een toren met goed uitzicht over de stad in beslag was genomen door KNVB bobo’s en ons zodanig het uitzicht ontnamen. Op het Fan square kregen we weer te maken met de FIFA protocollen. Een enorme politiemacht moest er op toezien dat we ook hier niets mee naar binnen smokkelden wat een gevaar voor de mensen of voor de FIFA inkomsten kon vormen en vooral de naar schatting 100,000 toegesnelde Argentijnen te temmen.

Eenmaal binnen vormden we weer een ware attractie. Zodra iemand het gewaagd had om ons te vragen of we wilden flankeren op een foto, vormde zich een ware rij met mensen die hetzelfde idee hadden. Een tijd lang dachten we de enige Nederlanders tussen de Argentijnen en Brazilianen te zijn, maar vlak voor de wedstrijd was er toch een bescheiden oranje legioen van 20 man gevormd. Scheelde dat de Brazilianen bereid waren om naast de duizend goals van Pelé ook ons ‘Holland Holland’ leuzen opnamen in hun repertoire.

De wedstrijd zelf hield te wensen over, om over het gewenste eindresultaat nog maar te zwijgen. De wetenschap dat een enkele goal de winnaar aan zou wijzen, maakte het schaakspel echter wel spannend. Maar die goal viel niet en nadat we in de tweede helft en de verlenging duidelijk de overhand hadden gehad, moesten penalty’s uitwijzen wie na de brilstand uit mocht kijken naar de finale. Cilissen bleek wat minder bedreven in het keren van penalty’s dan zijn collega bij Argentinië en zijn concurrent bij Nederland. Vooraf waren we nog blij verrast met de opstelling van De Jong op het middenveld, maar hierdoor was Van Gaal wel genoopt een kostbare wissel toe te passen en kon hij joker Krul niet meer inbrengen. Die had er waarschijnlijk wel een gepakt of als Vlaar, die Messi nog in z’n zak had de eerste penalty er wel in schoot was het waarschijnlijk ook anders gelopen. De realiteit was echter dat het sprookje uit was en waar vooraf vooral de Brazilianen met ons op de foto wilden, waren het nu de Argentijnen die maar wat graag met hun blije bakkes naast een zuur weggetrokken Hollander op de gevoelige plaat wilden. Daar deden ze ons weinig plezier mee, want met het verlies was ook ons humeur uitgeschakeld.

De Brazilianen waren hier gisteren toch wat bedrevener in gebleken en maar na zo’n anderhalf uur lukte het weer om met de vrolijke deunen mee te deinen en de wrok plaats te laten maken voor trots. De Argentijnen brachten ondertussen hun lezing over de beste voetballer ooit ten gehore en wij mochten dan niet al te goede verliezers zijn, zij waren allerminst goede winnaars. Nadat ze zelf voor het eerst in 24 jaar weer in de finale van een WK stonden, vonden ze de eclatante nederlaag van de buren zo mogelijk nog mooier. Op het perron bij de metro liet een supporter geen raam ongeklopt om voorts zeven vingers op te steken.

Daags na de debacles waren we het wel over eens dat de wedstrijd van zaterdag de wedstrijd van zondag had moeten zijn, maar dat op z’n minst Argentinië niet mocht winnen. Op het Fan fest kregen we de vraag al, uiteraard met een misplaatste grijns, wie de beker ging winnen. De vraag stellen was hem beantwoorden dachten de Argentijnen, maar ook zij kwamen die dag bedrogen uit. Onze afgunst naar Duitsland zou Argentinië voor ons wel de favoriet maken, dachten ze. Maar niet alleen hadden ze onze de plek in de finale ingepikt, ze hadden hun defensieve stellingen nog verder teruggetrokken dan wij en waren wel erg afhankelijk van een ingeving van Messi. Dan sprak het voetbal van Duitsland toch meer tot de verbeelding en bovendien verdienden ze het wel een keer na twee derde en een tweede plaats van de afgelopen drie edities.

Maar goed, eerst de wedstrijd om de derde plek. Vooraf niet echt een wedstrijd die beide partijen kon boeien en op voorhand kregen we de felicitaties van de Brazilianen al binnen. Ze hoopten maar dat de schade beperkt bleef en Argentinië niet zou winnen zondag. En zo geschiedde en bleken ze toch blijk te hebben van realisme. De wedstrijd overigens thuis op de bank gekeken met huisgenoten, want nadat er door beide teams niet meer om het echte eremetaal gestreden werd was de noodzaak om metgezellen elders te vinden ook weggevloeid. Nog wel een verwoede poging gedaan om een vrijgekomen ticket voor de finale te bemachtigen, maar op zondagochtend 6 uur bleken we niet de enigen met dit idee te zijn.

Na afloop kon er toch met trots teruggekeken worden op een fantastisch toernooi met een fenomenale sfeer en een intense belevenis. En voor het eerst in de geschiedenis ongeslagen en met een bronzen plak het toernooi naar huis. Dat hadden maar weinigen vooraf gedacht. Messi werd uiteindelijk gekroond tot beste speler en hij was niet de enige die daar niet heel blij van werd. In Brazilië werd Robben niet alleen vaker, maar ook vele malen hoger aangeslagen en verdiende de prijs meer.

De vlag met daarop alvast de zo gewenste zesde ster gedrukt hangt nog steeds aan de muur van het restaurant waar ik dagelijks langs loop. Zou zo maar kunnen dat die 4 jaar blijft hangen om de uitdrukkelijke wens luister bij te zetten. Misschien dat de volgende keer de sterren wel gunstig gezind zijn of anders van de hemel gespeeld kunnen worden. Of dat Nederland er dan wel met beker aan de haal gaat. Wie weet. Dromen kan altijd, dat is gratis.